Αλκοολισμός και κατάχρηση αλκοόλ: προειδοποιητικά σημεία και συμπτώματα

0
2636
  • της Μαρίας Μπουραζάνη

Αναρωτιέστε αν εσείς οι ίδιοι ή κάποιο κοντινό σας πρόσωπο αντιμετωπίζετε πρόβλημα με την κατανάλωση του αλκοόλ;

-Στο άρθρο που ακολουθεί αναλύονται τα προειδοποιητικά σημεία και συμπτώματα της κατάχρησης του αλκοόλ

Στο σύγχρονο τρόπο ζωής, το αλκοόλ είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την διασκέδαση και το κοινωνικό στάτους. Ένα μπουκάλι κρασί ακριβής επώνυμης ετικέτας ή σπάνιας σοδιάς είναι σύμβολο κύρους και κοινωνικής καταξίωσης, ενώ η διαρκής αύξηση της κατανάλωσης οινοπνευματωδών ποτών συνδέεται με την αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος ενός συνεχώς διερευνώμενου καταναλωτικού κοινού (Θωμόπουλος Δ., Γρ. Οικονομικών & Εμπορικών Υποθέσεων Π.Ε.Π.).

Δεν είναι εύκολο να αναγνωρίσει κανείς, για τον εαυτό του, πότε η κατανάλωση του αλκοόλ έχει περάσει το όριο και έχει γίνει κατάχρηση.  Το αλκοόλ είναι τόσο συνηθισμένο σε πολλούς πολιτισμούς, πρωτοστατώντας σε κοινωνικά γεγονότα χαράς ή λύπης,  που είναι δύσκολο να αντιληφθεί κάποιος ότι έχει πρόβλημα, δεδομένου ότι θεωρεί πως δεν κάνει κάτι διαφορετικό από την πλειοψηφία.

Σε δυνητικά επικίνδυνο δρόμο βρίσκονται όσοι καταναλώνουν αλκοόλ για να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες της ζωής, ή για να ανακουφιστούν από τα συναισθήματα λύπης, απογοήτευσης ή ματαίωσης που μπορεί να βιώνουν. Πιστεύεται πως ορισμένοι άνθρωποι έχουν αυξημένους παράγοντες κινδύνου για να αναπτύξουν προβλήματα αλκοολισμού. Σε αυτούς τους ανήκουν:

  1. Τα άτομα με γενετική προδιάθεση, δηλαδή με οικογενειακό ιστορικό αλκοολισμού.
  2. Εκείνοι που ο τρόπος ζωής και το κοινωνικό τους περιβάλλον σχετίζεται με μεγάλη ή συχνή κατανάλωση αλκοόλ.
  3. Οι άνθρωποι με συναισθηματική αστάθεια ή μοναξιά, όπου το αλκοόλ μετατρέπεται στο «συναισθηματικό καταφύγιο» τους. 
  4. Όσοι πάσχουν από άγχος, κατάθλιψη ή διπολική διαταραχή και χρησιμοποιούν το αλκοόλ για να ανακουφιστούν ψυχικά.
  5. Εκείνοι που πίνουν καθημερινά (πχ μαζί με το φαγητό τους) καθώς η ανοχή και η εξάρτησή τους στο αλκοόλ αυξάνεται σταδιακά.
  6. Οι άνθρωποι που αδυνατούν να διαχειριστούν μια ξαφνική αλλαγή ή απώλεια στη ζωή τους (θάνατος προσφιλούς προσώπου, διαζύγιο, απόλυση κτλ).

Προκειμένου να αντιληφθεί κανείς αν έχει πρόβλημα με το ποτό, οφείλει να αναρωτηθεί- και να απαντήσει με ειλικρίνεια στον εαυτό του- εάν παρουσιάζει ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω σημεία:

  • Νιώθει ενοχές ή ντροπή όταν πίνει αλκοόλ.
  • Λέει ψέματα ή κρύβει την συνήθεια του να πίνει.
  • Χρειάζεται να καταναλώσει αλκοόλ για να ηρεμήσει, να ξεκουραστεί ή να κοιμηθεί. 
  • Ξεχνάει τι είπε ή τι έκανε υπό την επήρεια αλκοόλ.
  • Καταλήγει να πιει περισσότερο από ότι είχε προγραμματίσει αρχικά (πχ, κανονίζει πως θα βγει για ένα ποτό αλλά καταλήγει να έχει πιει πολύ περισσότερο).
  • Πίνει περισσότερο από ότι συνήθιζε, παρουσιάζει δηλαδή μια σταδιακή αύξηση στην κατανάλωση του αλκοόλ (είτε σε ποσότητα, είτε σε συχνότητα).
  • Αδυνατεί να ανταποκριθεί στις ευθύνες του σπιτιού ή της εργασίας του λόγω του αλκοόλ.
  • Καταναλώνει αλκοόλ ακόμα και υπό συνθήκες που μπορεί να προκαλέσουν ατύχημα, πχ όταν πρόκειται να οδηγήσει ή να χρησιμοποιήσει κάποιο μηχάνημα.
  • Αντιμετωπίζει επανειλημμένα νομικά προβλήματα εξαιτίας του ποτού.
  • Εξακολουθεί να πίνει παρόλο που το αλκοόλ του δημιουργεί κοινωνικά ή οικογενειακά προβλήματα (πχ καβγάδες με φίλους ή σύντροφο).
  • Θέλει να σταματήσει να πίνει αλλά δεν μπορεί.
  • Σκέφτεται συνέχεια το ποτό.
  • Αναβάλλει ή ακυρώνει δραστηριότητες ή κοινωνικές επαφές εξαιτίας του ποτού.
  • Αρνείται ότι έχει πρόβλημα κατάχρησης αλκοόλ, παρόλο τις συστάσεις του περιβάλλοντος του. 

Aν αναρωτιέστε μήπως έχετε προβλήματα κατάχρησης αλκοόλ ή αλκοολισμού τότε είναι πιθανό πράγματι να έχετε.

Ο αλκοολισμός αποτελεί τη σοβαρότερη μορφή κατάχρησης οινοπνευματωδών ποτών και περιλαμβάνει, εκτός από εθισμό στο αλκοόλ, και σωματική εξάρτηση. Εν ολίγοις, ο αλκοολικός νιώθει πως είναι αναγκασμένος να πιει αλκοόλ προκειμένου να λειτουργήσει πνευματικά και σωματικά.

Τα βασικά βήματα για την αντιμετώπιση του προβλήματοςκατάχρησης αλκοόλ (ή αλκοολισμού) είναι πρώτα η αναγνώριση του προβλήματος και έπειτα η αποδοχή του. Αναγνωρίζοντας τα συμπτώματα της κατάχρησης του αλκοόλ και αποδέχοντας το πρόβλημα, θα μπορέσει να λάβει κανείς τα κατάλληλα μέτρα που απαιτούνται για τον περιορισμού ή τη διακοπή της κατανάλωσης του ποτού.

Το πρώτο σύμπτωμα του αλκοολισμού είναι η ανοχή στα οινοπνευματώδη. Δηλαδή με την πάροδο του χρόνου ο καταναλωτής χρειάζεται όλο και περισσότερη ποσότητα αλκοόλ ώστε να αισθανθεί τα ίδια αποτελέσματα (ευφορίας, ηρεμίας κ.α.). Το δεύτερο αλλά εξίσου σημαντικό σύμπτωμα είναι η στέρηση. Αυτή εμφανίζεται με ποικίλα σωματικά συμπτώματα στα οποία περιλαμβάνονται όλα ή μερικά από τα ακόλουθα: αίσθημα άγχους ή πικρίας, τρόμος, αγωνία, ιδρώτας, ναυτία ή έμετος, αυπνία, κατάθλιψη, ευερεθιστότητα, κόπωση, ανορεξία και κεφαλαλγία.

Χρειάζεται θάρρος, δύναμη και συμπαράσταση για να αντιμετωπίσει κάποιος την κατάχρηση οινοπνεύματος. Χωρίς συμπαράσταση είναι εύκολο να διακόψει κανείς την  προσπάθεια και να ξανακυλήσει στην κατάχρηση. Προκειμένου να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της κατάχρησης του αλκοόλ με επιτυχία, χρειάζεται να αντιμετωπιστεί παράλληλα το βασικό αίτιο που οδήγησε στην υπέρμετρη κατανάλωση οινοπνεύματος.

Αν μετά από όσα διαβάσατε, είστε έτοιμοι να παραδεχτείτε ότι έχετε πρόβλημα κατάχρησης αλκοόλ, έχετε κάνει ήδη το πρώτο βήμα για τη λύση του. Η αναζήτηση βοήθειας είναι το επόμενο και πιο καθοριστικό βήμα.

Γραμμές βοήθειας

ΚΕΘΕΑ: { https://www.kethea.gr/chreiazesai-voitheia/alkool/ }, τηλέφωνο 1145

Ανώνυμοι Αλκοολικοί: {http://aa-greece.gr/}, τηλέφωνο 6986183484

Η παροχή των υπηρεσιών είναι δωρεάν, τηρείται το απόρρητο και προστατεύεται η ανωνυμία.

Συντάκτης: Μαρία Μπουραζάνη, RN, MSc, PhD©.